PLAGOSJET DHE HEMORAGJITË

Plaga

Quhet kështu një thyerje e vazhdimësisë së lëkurës dhe indeve që provokon daljen e gjakut dhe mund të rëndohet në se bakteret depërtojnë indet duke provokuar infeksionet. 

Nëse viktima e një aksidenti rrugor paraqet një plagosje me rrjedhje të gjakut:

ÇFARË DUHET BËRË	ÇFARË NUK DUHET BËRË
-të mbulohet plaga me material steril,për të bllokuar daljen e gjakut(të mbulohet me garza sterile apo copë të pastër); -të lahet me ujë nëse është bërë me dhe; -të mos lëvizim trupat e jashtëm që janë në të.	-të nxirren trupat e jashtëm që janë në të dhe pastaj të mbulohet plaga; -të mos mbulohet plaga për të lehtësuar mpiksjen e gjakut; -të rregullohet plaga në mënyrë që të zvogëlohet dalja e gjakut; -ti jepet të pijë ujë ose çaj në se është pa ndjenja.

 Hemoragjia

Është një dalje e gjakut nga enët e gjakut dhe dallohet në arteriose ose venoze,sipas mënyrës së dëmtimit

(një arterie apo një venë).

Hemoragjia venoze: gjaku del në mënyrë të ngadaltë dhe të

vazhdueshme dhe ka ngjyrë të kuqe të errët.

 Hemoragjia arteriose: gjaku del me presion më të madh me

hedhje me ndërprerje pasi shtyhet drejtpërdrejt nga zemra

dhe ka një ngjyrë të kuqe të çelët.

 Hemoragjia e brendshme

Gjaku derdhet në brendësi të organizmit duke krijuar komplikime nëse shtyp organet vitale(p.sh.truri).

I dëmtuari mund të paraqesë simptomat e shokut,frymëmarrja bëhet e dobët dhe në disa raste gjaku mund të dalë jashtë nga hunda,nga goja dhe nga veshët.Në këto raste i dëmtuari vendoset në pozicion antishok pa ndaluar në mënyrën më absolute daljen jashtë të gjakut.

Në rast se i dëmtuari është pa ndjenja vendoset në pozicionin anësor të sigurisë,i kthyer nga pjesa e dëm-

tuar.

Ne rast te hemoragjise se jashtme:

ÇFARË DUHET BËRË	ÇFARË NUK DUHET BËRË
-të përpiqemi të ndalojmë rrjedhjen e gjakut duke mbyllur shpejt me presion plagën,me material steril; -të mbahet i dëmtuari në pozicion ulur apo shtrirë dhe të njoftohet menjëherë ndihma e shpejtë.	-të kufizohemi duke e mbuluar plagën dhe të bëjmë të lëvizë të dëmtuarin për të evituar shfaqjen e shokut; -ti japim pije alkolike(mund të pijë ujë).

Në rast të hemoragjisë arteriose:

Të shtypet arteria e vendosur ndërmjet plagës dhe zemrës dhe të fashohet ajo kur shtypja mbi plagën nuk është e mundur apo është inefikase.Shtypja nuk duhet të kalojë 10/15 min,më pas të lirohet vendi i shtrën-

guar për të lejuar qarkullimin e gjakut.

Në rast të hemoragjisë venoze:

Të shtypet vena pranë hemoragjisë kundrejt zemrës dhe të ngrihet krahu në mënyrë që plaga të ndodhet më lart se zemra.